این مقاله به بررسی روش طراحی فضای داخلی ساختمان تجاری مانند تالار یا سالن مرکزی ، راهرو، نمایشگاه و سایر قسمت‌های داخلی می‌پردازد. این تحقیق در واقع ترکیبی است از مفاهیمی مانند اصول طراحی فضاها، زیبایی محیط ، احساسات انسانی و نهایتا جنبه‌ها و فاکتورهایی که از نظر تجاری حائز اهمیت هستند. در این مقاله روش زیبایی شناختی و عاطفی افراد مورد بررسی و استفاده قرار گرفته است و طبعا قابلیت بهره برداری زیادی در برنامه‌ریزی پروژه های تجاری و طراحی اینگونه مراکز دارد.
بدیهی است که ارزشمندی هر کسب‌وکاری، بستگی به سودآوری آن دارد. در حقیقت، فروش و تجارت کالاها، هدف اصلی یک کسب‌وکار است. در کنار جنبه های تجاری و داد و ستد، امروزه ساختمان‌ها و فروشگاه‌های تجاری مدرن، دارای کارکردهای دیگری مانند فعالیت‌های اجتماعی و تفریحی نیز هستند و این کاربرد‌ها، دائما در حال گسترش است. این روزها ساختمان‌های تجاری، می‌تواند مکانی برای استراحت و فراغ بال و دریچه‌ای به روی زیبایی‌های شهر باشند. بنابراین، هنگامی که مهندسان مشاور یک ساختمان تجاری را طراحی می‌کنند، باید بر جنبه‌های هنری فضا و تاثیر آن بر احساسات مردم، تمرکز داشته باشند.
در اینجا قصد داریم، به بررسی ویژگی‌های سه نوع فضا مختلف که در مکان‌های تجاری وجود دارد، بپردازیم:
1) سالن یا تالار اصلی
2) فضای راهرو‌ها و بخش بندی‌هایی که در برگیرنده‌ی غرفه‌ها هستند.
3) فضای نمایشگاه یا گالری
خدمات “طراحی مجتمع تجاری” در مهندسان مشاور هفت شهر آریا را مشاهده نمایید …
طراحی تالار یا سالن مرکزی مراکز تجاری:
تمرکز اصلی هر ساختمان، بر تالار اصلی آن واقع می‌شود، بنابراین طراحی آن، بسیار مهم است. طراحی موفق تالار یا لابی مرکزی مجتمع تجاری، می‌تواند باعث جذب بیشتر افراد و ایجاد حس علاقمندی در مشتری شود.
ساختمان اصلی مجتمع تجاری، معمولا به صورت عمودی و چند طبقه هستند که به طور مستقیم به یک فضای بزرگ عمومی متصل می‌شوند. این سالن مرکزی معمولا دارای محیطی باز و وسیع است، در نتیجه مردم می‌توانند منظره‌ی همه‌ی طبقات بالایی را از اینجا ببینند. به همین جهت تالار مرکزی باید دارای ویژگی‌های خاصی باشد. شکل دورانی راهرو‌ها، باید به صورت مشابه طراحی شود.
این نحوه طراحی می تواند یک فضای کاملا کارآمد و دارای دید و شفاف را ایجاد کند. در عین حال، المان‌های تعیین کننده در ساختمان‌های تجاری، بر مبنای استفاده از سقف‌های شیشه‌ای طراحی می‌شود تا در هم آمیختگی بین فضاهای درونی و خارجی بهتر صورت گیرد.
متداول‌ترین شکل طراحی برای سالن مرکزی ساختمان‌های تجاری به دو صورت انجام می‌گیرد:
تالارها، یا به صورت مُدَور و سالُنی هستند و یا به شکل مستقیم و خطی.
درون تالار‌های سالنی، ممکن است به صورت بیضی شکل، گرد، مربع یا شکل‌های دیگر هندسی باشد. در این فرم از تالار مرکزی، از تمام راهروهای دور تا دور سالن، یک دید ثابت و متمرکز بر روی تالار وجود دارد.
تالار‌های خطی، یک شکل راسته مانند ( شبیه بازارهای قدیمی و سنتی) دارند. تمرکز بصری افرادی که در دو سمت سالن مرکزی در حال حرکت هستند، به طور مداوم در طبقات مختلف تغییر می‌کند که این موضوع باعث حس پویایی بیشتری می‌شود.
کارکرد تالار اصلی مجتمع تجاری:
اولین وظیفه سالن مرکزی فروشگاه، تنظیم جریان رفت و آمد افراد است. تالار اصلی، یک فضای باز و بزرگ است که با راهروهای گوناگون احاطه شده است. راهرو، با تالار مرکزی و سایر بخش‌های کاربردی ساختمان در ارتباط است.
سالن اصلی علاوه بر اینکه مرکز اصلی ورود و خروج کالاها است، نوعی نمایشگاه و محل برای داد و ستد و سایر فعالیت‌های مشابه نیز محسوب می‌شود. علاوه بر این‌ها، وجود ردیف‌هایی از صندلی در سالن، می‌تواند فضایی را برای استراحت موقت مشتریان فراهم آورد. از این فضا، می توان چشم‌اندازی به همه‌ی طبقات داشت؛ و به طور همزمان، نمای مغازه‌های اطراف نیز افزایش می‌یابد که این موضوع باعث می‌شود ارزش مغازه‌ها، افزایش پیدا کند.
یکی دیگر از کارکردهای این تالار بزرگ، ایجاد یک فضای مناسب برای نصب پوسترهای تبلیغاتی است، که طبعا باعث افزایش درآمد مرکز خرید خواهد شد.
امکانات ارتباطی تالار اصلی مجتمع تجاری:
به سالن مرکزی فروشگاه، مسیرهای متعددی وصل است که می‌تواند فضایی مناسب برای تغییر جهت و مسیر مردم ایجاد کند. معمولا در تالار، دو نوع دستگاه برای بالا و پایین رفتن بین طبقات نصب می‌شود: آسانسور و پله برقی.
دیدن مرکز خرید از داخل آسانسور، یک حس سرزندگی و شادی به افراد می‌دهد؛ با این وجود، اگر چه آسانسور ظاهری زیبا دارد، اما ظرفیت آن محدود است، بنابراین آسانسور نمی‌تواند به عنوان یک وسیله اصلی برای تردد بین طبقات استفاده شود. به همین دلیل است که در فضای اصلی فروشگاه‌ها، استفاده از پله‌برقی رایج‌تر است.
انواع پله برقی، دارای ظرفیت ترافیکی بالایی هستند و با امکان جابجایی زیاد و سریع افراد بین طبقات، باعث افزایش ارزش مغازه‌ها در طبقات فوقانی می‌شوند.
خدمات “طراحی مجتمع تجاری” در مهندسان مشاور هفت شهر آریا را مشاهده نمایید …
طراحی فضای راهرو:
راهرو یا مسیر تردد، دارای شکلی تسمه مانند می‌باشد و فضایی ست که دور مغازه‌ها کشیده شده است. این کانال یا راهروی عبور و مرور را می توان به چندین نوع تقسیم کرد:
• مدل سالن تجاری
• مدل پیاده رو
• مدل پیاده رو مجاور با سالن مرکزی
طرح سالن تجاری:
هنگامی که اجناس در قفسه‌ها برای نمایش قرار می‌گیرند، ممکن است بین برندهای مختلف تنها دیواره‌ی نازکی قرار گرفته باشد و یا حتی دیوار یا مرزی وجود نداشته باشد. مزیت این طرح، امکان مشاهده‌ی برندهای مختلف در کنار یکدیگر و مقایسه کردن آنها با یکدیگر است. این نوع راهرو‌ها، ممکن است ۳ الی ۴ متر عرض داشته باشند. عرض زیادتر از این، موجب هدر رفتن فضا می‌شود.
طرح پیاده‌روی داخلی
در این مدل، غرفه‌ها در هر دو سمت راهرو قرار دارند. حد فاصل مغازه‌ها، کاملا مجزا از یکدیگر هستند، اما بین مغازه و راهرو، ویترین های شیشه‌ای بزرگ قرار می‌گیرد و حتی گاهی، به صورت کاملا باز و بدون حائل است که این موضوع سبب توجه مستمر مشتریان می‌شود. در این فرم، به جز مغازه‌های اطراف، مشتری تنها به انتهای راهرو دید دارد که این موضوع باعث می‌شود، فرد نمی‌تواند احساس فضای باز و راحت داشته باشد.
هنگامی که راهرو باریک و بلند است، فضا تنگ و محدود جلوه می‌کند و به مشتری احساس افسردگی القا می‌کند، بنابراین عرض راهروی اصلی، باید 8 متر باشد و عرض شاخه فرعی، باید بین 4 تا 6 متر باشد تا حس بهتری به مشتری القاء شود.
طرح پیاده‌روی مجاور با تالار:
در این مدل می‌توان فضا را به نحوی تغییر داد تا ترکیبی از سالن مرکزی فروشگاه و راهرو در مجاور هم قرار بگیرند. در واقع در این سبک طراحی، یک سمت مسیر تردد، مغازه‌ها و در طرف دیگر فضای تالار اصلی وجود دارد و طراح می‌تواند عرض راهرو را افزایش دهد. تالار مرکزی، بین خیابان یا همان راهروهای متعدد قرار می‌گیرد ؛ در نتیجه دو راهروی موازی پدیدار می‌شود. در این حالت، به دلیل اینکه در یک طرف راهرو و مسیر تردد سالن مرکزی قرار دارد، نیازی به عرض زیاد نیست و معمولا عرض مسیر تردد، در حدود ۴ الی ۵ متر کافی است.
خدمات “طراحی مجتمع تجاری” در مهندسان مشاور هفت شهر آریا را مشاهده نمایید …
طراحی فضای نمایشگاه تجاری:
طراحی فضای نمایشگاه سه جنبه را شامل می‌شود:
۱) تحلیل و بررسی قالب
۲) انتخاب موقعیت فروشگاه ها
۳) تقسیم فضا
تحلیل و بررسی قالب:
تحلیل صنعتی، یک شرایط حیاتی برای هر پروژه تجاری است. طراحی فضا بدون تحلیل قالب باعث می‌شود تضمینی برای سوددهی پروژه وجود نداشته باشد. انواع کسب‌و‌کارها را می‌توانیم به فروشگاه، بخش خورد و خوراک، سرگرمی‌های فرهنگی و خدمات زندگی تقسیم کنیم.
فروشگاه می‌تواند به بخش پوشاک، غذا، کالاهای مورد نیاز روزمره و بخش‌های دیگری تقسیم شود.
بخش خورد و خوراک، به این صورت دسته بندی می‌شود:
باشگاه club، تنقلات و کافه.
سرگرمی‌ها عبارتند از:
ورزشگاه، سالن تاتر، نمایشگرها KTV، کتابخانه و سایر سرگرمی های مشابه.
خدمات زندگی عبارتند از: سالن زیبایی، خشکشویی، بانک و غیره.
انتخاب موقعیت فروشگاه یا مکان‌یابی مغازه‌ها:
پس از تعریف مرکز تجاری که شامل فعالیت های تجاری می‌شود، ما باید محل هر کدام از صنف‌های مختلف را مشخص کنیم. فروشگاه بهتر است در پایین‌ترین طبقه قرار بگیرد. غذاخوری، پارک کودکان، سالن تئاتر و موارد مشابه، بهتر است در بالاترین طبقه مستقر شوند.
مهمترین مغازه‌ها و شغل‌ها و برندهای پر طرفدار، با توجه با تاثیر مثبت آنها بر شهرت و نمای ساختمان تجاری، باید در بهترین موقعیت که در دیدرس مطلوبی باشند، جانمایی شوند.
تقسیم فضای تجاری:
• قرار گرفتن پارکینگ در زیر ساختمان تجاری، معمول‌تر است و مسیرهایی از آن به ابعاد 8.4 تا 11 متر، جعت تردد به قسمت‌های مختلف ساختمان در نظر گرفته می‌شود.
• عرض و عمق مغازه‌ها، دارای اهمیت زیادی است تا باعث احساس خوشایندی در مشتری شوند. مغازه‌های با ارزش، عموما بین 6 تا 10 متر عرض دارند و در عین حال، عمق آنها 8 تا 15 متر است.
• مغازه‌های کوچک‌تر، دارای فضای محدودی هستند که اگر ابعاد آن، از این مقدار بیشتر باشد، باعث اتلاف انرژی جهت روشنایی، سرمایش و گرمایش خواهد شد.
ارتفاع طبقات باید در حدود 3.6 متر باشد، البته در مورد اولین طبقه، این عدد بالاتر از 4 متر است.
سخن پایانی:
بنای ساختمان‌های تجاری، از سایر ساختمان‌های عمومی متفاوت هستند. باید مطمئن شویم یک ساختمان تجاری به هدف اصلی خود که سوددهی اقتصادی است نائل می‌شود. به علاوه، باید جوابگوی نیازهای جامعه نیز باشد و مواردی نظیر زیبایی شناسی، تفریحی و تامین سرگرمی باید در دستورالعمل آن گنجانده شود.
از اینکه ما را در این محتوا همراهی نمودید، سپاسگزاریم و امیدواریم این مقاله برایتان سودمند و مفید واقع شده باشد.
خدمات “طراحی مجتمع تجاری” در مهندسان مشاور هفت شهر آریا را مشاهده نمایید …
رفرنس:
https://pdfs.semanticscholar.org/7974/0872f034ec0b54920a29c8c4a779dd8401b3.pdf