طرح امکان سنجی و طرح توجیهی

طرح امکان سنجی یا طرح توجیهی چیست؟

طرح امکان سنجی یا طرح توجیهی ، طرح و برنامه‌ای است که به بررسی طرح در ابعاد مختلف بازار، فنی، مالی و اقتصادی می‌پردازد. خروجی طرح امکان سنجی، یک سند جامع است که شرایط توجیه ‎پذیری یک طرح را بررسی می‎کند. یک طرح امکان‎سنجی به طور کلی دارای بخش‎های اصلی زیر است:

– مطالعات بازار
– مطالعات فنی
– مطالعات مالی و اقتصادی

نحوه تهیه و تدوین مطالعات امکان سنجی

بررسی سابقه متقاضی

در ابتدای طرح توجیهی سوابق ثبتی متقاضی طرح اعم از شخصیت حقیقی یا حقوقی، مورد بررسی قرار می-گیرد.

مطالعه بازار

مطالعه رهنمودهاي تدوین گزارش هاي امکان سنجی بیانگر اهمیت و ضرورت انجام مطالعه بازار می باشد. به طوري که با اهمیت یافتن هر چه بیشتر مباحث بازار و بازاریابی مطالعه بازار گستره بیشتري پیدا کرده است. مفهوم مطالعه بازار، جمع آوري و ثبت و تجزیه و تحلیل نظامند داده هاي مرتبط با بازار و فراهم ساختن زمینه تبیین، تشریح و طبقه بندي بازار فعلی و پیش بینی بازار آتی محصول مورد بررسی می باشد. اجراي یك پروژه با استفاده از منابع موجود، نظیر مواد اولیه مورد نیاز، منابع انسانی و تکنولوژي و همچنین مکان یابی آن، زمانی محقق می شود که مفاهیم اولیه بازار نظیر تقاضاي فعلی مؤثر، مزیت هاي رقابتی واردات و صادرات و غیره تعیین شده باشد. از اینرو مطالعه بازار به عنوان بخشی از فرآیند مطالعات امکان سجی باید با دقت و با هدف حصول اطلاعات فوق الذکردر زمان مناسب صورت پذیرد.

مطالعه فنی

ارزیابی فنی بر روی به دست آوردن درکی از منابع فنی موجود در سازمان و امکان استفاده از آنها در زمان مورد نیاز در سیستم پیشنهادی، تمرکز دارد و یک ارزیابی از سخت افزار و نرم افزار موجود و اینکه تا چه حد با سیستم پیشنهادی همخوانی دارند را فراهم می‌نماید.

برنامه زمان بندی طرح

برنامه تولید و فروش طرح

در طرح‏های توجیهی مقادیر تولید و فروش محصولات تولیدی طرح به صورت زیر ارائه می‏گردد.

هزینه های طرح

در طرح توجیهی، هزینه های طرح به دو مرحله اجراي طرح و بهره برداري از طرح، تفکیک می شود. سرمایه موردنیاز در دوران اجراي طرح،سرمایه ثابت و سرمایه مورد نیاز در دوران بهره برداري از طریق سرمایه در گردش تأمین می‏شود.

شاخص‏ های مالی و اقتصادی

توجیه ‏پذیری طرح‏ها با شاخص های مالی و اقتصادی بررسی می‏شود. تجزیه و تحلیل هزینه و سود شامل شناسایی هزینه های مختلف یک طرح و مقایسه آن با منافع آن است. تکنیک های اصلی تجزیه و تحلیل هزینه- سود عبارتند از:

۱. ارزش خالص فعلی ۲. نرخ بازگشت سرمايه ۳. تحلیل هزینه_ فایده ۴. دوره بازگشت سرمایه

طرح امکان سنجی و توجیهی چه کاربردی دارد؟

آگاهی بیشتر سرمایه گذار

سرمایه گذاران معمولا نسبت به شرایط مختلف سرمایه گذاری خود آگاهی دارند پس این مطالعات به آنها چه کمکی میکند؟ سرمایه گذاران با وجود آگاهی از زوایای مختلف سرمایه گذاری خود، به دلیل تمرکز بر روی یک کسب و کار ، اما محیط بازار، شرایط اقتصاد کلان و تحلیل رقبا را در مورد بررسی قرار نمی‎دهند. این مطالعات با کمک تجربه کارشناسان مالی، اقتصادی، تحقیقات بازار، بازاریابی، می‎تواند یک چشم‎انداز واقع بینانه و دقیق را برای سرمایه‎گذار ترسیم نماید. در این چشم‎انداز نحوه تامین مالی، برنامه زمان‌‎بندی طرح، دقیقا مشخص می‌شود. این موارد به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند با چشمانی باز وارد عرصه شوند. به بیان دیگر در این طرح سرمایه‎گذار از آینده سرمایه‎گذاری خود به طور دقیق مطلع می‌شود و آگاهی می‎‎یابند که کار را باید از کجا شروع نماید و برای شروع پروژه، چه هزینه‎هایی دارند، این هزینه‏ها را از کجا تامین نمایند و برآورد زمانی درآمد را پیش بینی می‌شود.

ارائه به ارگان ها و سازمان ها

بسیاری از طرح‎ها و پروژه‏ها، مانند اقامتگاه‎های بومگردی، مجموعه‎های اقامتی، مجموعه‎های خدمات بین راهی، لجستیک‎پارک‌ها و … برای گرفتن مجوزهای لازم باید طرح خود را در کمیسیون‌ها و کارگروه‎های مربوطه مطرح و از آن دفاع کنند. با توجه به تخصصی بودن این ارگان‎ها، سرمایه‎‌گذاران از می‎توانند از نتیجه کار کارشناسان این حیطه کمک بگیرند.

ارائه به بانک‌ها و مجموعه‎های مالی برای اخذ تسهیلات

بسیاری از ایده‎های پروژه‌های موفق، به دلیل عدم تامین مالی مناسب، به نتیجه نمی‎رسند. بر این اساس در تمام کشورها روش‎هایی به منظور تامین پروژه‎هایی که آینده موفقی برای آن متصور است، از طریق تسهیلات بانکی فراهم آمده است. این روش‎ها در واقع یک بازی برد-برد-برد برای ایجاد یک کسب و کار موفق برای سرمایه‌گذار، سوددهی مناسب برای تامین کننده مالی (بانک) و رشد اقتصادی و افزایش اشتغال برای دولت است. ولی بانک‎ها برای تامین مالی پروژه‎ها اولا باید اطمینان کامل داشته باشند که سرمایه گذار واقعا با نیت تولید در اقدام به دریافت تسهیلات می‎کند و دوما باید اطمینان نمایند که طرحی که سرمایه گذار در حال سرمایه‎گذاری روی آن است واقعا به سوددهی مناسبی خواهد رسید و سرمایه‎گذار توانایی بازپرداخت تسهیلات را دارا می‌باشد. مطالعات امکان سنجی و توجیهی یک گزارش مدون است که سرمایه‎گذار برای ارائه به تامین کنندگان مالی (بانک‎ها یا موسسات مالی) ارائه می‎دهند.

نرم افزار COMFAR

یکی از استاندارترین و کاربردی‏ترین نرم ‏افزارها جهت انجام مطالعات امکان سنجی یا طرح توجیهی نرم افزار کامفار است. نام این نرم افزار مخفف عبارت Computer Model for Feasibility Anallysis and Reporting به معنای مدل کامپیوتری برای آنالیز امکان سنجی و گزارش گیری است. این نرم افزار توسط سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (UNIDO) جهت تهیه و ارزیابی طرح¬های اقتصادی، برای کشورهای در حال توسعه ارائه شده است. Comfar برای طرح خاصی تهیه نشده بلکه نرم افزار انعطاف پذیری است که می¬توان با استفاده از آن طرح-های جدید با توسعه، طرح¬های صنعتی، توریسم، معدن و … را تهیه و تحلیل نمود. این برنامه محدود به آنالیز و پیش بینی مالی برای ارزیابی اقتصادی نمی¬شود بلکه استفاده از منابع داخلی را با منابع خارجی مورد مقایسه قرارداده و برای منابع هزینه¬های دوران ساخت و تولید برنامه مجزایی ارائه می¬دهد و نقطه سر به سر برای محصول یا محصولات از نقطه نظر تعداد تولید و هزینه تولید در مقایسه با زمان، هزینه، سرمایه منابع داخلی و همچنین شاخص‏های NPV ،IRR، آنالیز هزینه-فایده، تعیین نقاط تصمیم ساز را محاسبه کرده و به صورت جداول و نمودارهای مختلف ارائه می¬نماید. لازم به ذکر است خروجی این نرم افزار جهت ارائه طرح توجیهی به بانک‏های مختلف مورد نیاز است.

حق الزحمه طرح امکان سنجی و طرح توجیهی چگونه محاسبه می‎شود؟

با توجه به گسترده‎گی این خدمات، چارچوب‎های مختلفی برای حق الزحمه توسط نهادهای مختلف در نظر گرفته شده است. یکی از این روش‏‎ها، دستورالعمل تعیین حق ‎الزحمه مشاوران اعتباری و سرمایه‎گذاری بانکی جهت انجام خدمات مشاوره و تهیه گزارش امکانسنجی اقتصادی، فنی و مالی و نظارت بر مصرف منابع مالی برای طرح‎های مصوب بانکی است. البته حق‎الزحمه‎های این شیوه‎نامه نیز با توجه به اینکه مصوب سال ۱۳۹۰ است، شامل ضریب تعدیل برای تبدیل به سال جاری است.

استعلام گواهی صلاحت سازمان برنامه و بودجه کشور

استعلام شرکت هفت شهر آریا

طرح امکان سنجی و توجیه اقتصادی دارای چه شرح خدماتی است ؟

طرح‎های امکان سنجی و توجیه اقتصادی، بر اساس پروژه محور، محصول محور یا خدمات محور بودن، دارای شرح خدمات‎های مختلفی هستند. ولی در هر صورت موارد زیر عموما در این شرح خدمات وجود دارد.

مطالعات بازار

معرفی محصول طرح
مشخصات اقتصادی محل اجرای طرح – دانش فنی پروژه
بررسی عرضه
پیشبینی امکانات عرضه در آینده
بررسی تقاضا
پیش بینی امکانات تقاضا در آینده
تحلیل موازنه عرضه و تقاضا

مطالعات فنی

ظرفیت طرح
فرآیند تولید
مشخصات دانش فنی تولید
پیش بینی تولید و فروش
کنترل کیفیت
ملاحظات زیست محیطی
پیش بینی تولید
برنامه زمانبندی اجرای طرح

مطالعات مالی و اقتصادی طرح

هزینه های سرمایه‌گذاری طرح (ثابت)
هزینه های تولید (متغیر)
مقادیر فروش و ارزش تولید طرح
تحلیل بازگشت سرمایه
ارزش خالص فعلی (NPV)
نرخ بازدهی داخلی (IRR)

چرا مهندسان مشاور هفت شهر آریا را برای طرح امکان سنجی و توجیه فنی اقتصادی انتخاب می‌کنید؟

مطالعات طرح امکان سنجی و توجیهی فنی اقتصادی، صرفا یک طرح امطالعات اقتصادی نیست. این مطالعات به نوعی یک مسیر راه جهت شروع یک سرمایه‎گذاری است. . مهندسان مشاور هفت شهر آریا با داشتن صلاحیت شهرسازی و همچنین برنامه‎ریزی فضایی، امکان ارائه یک طرح ایده‎آل امکان سنجی و طرح توجیهی به همراه خروجی نرم افزار COMFAR را به سرمایه‌‎گذار دارند. مهندسان مشاور هفت شهر آریا با داشتن صلاحیت شهرسازی و همچنین برنامه‎ریزی فضایی، امکان ارائه یک طرح ایده‎آل امکان سنجی و طرح توجیهی را به سرمایه‌‎گذار دارند. ولی این خدمات به تنهایی پاسخگوی نیاز سرمایه گذاران نیست. مهندسان مشاور هفت شهر آریا، با داشتن صلاحیت‎های معماری، سازه و تاسیسات، توانایی ادامه طرح و طراحی پروژه تا رسیدن به مرحله اجرا را دارند. این وجه تمایز مهندسان مشاور هفت شهر آریا با سایر دفاتر ارائه دهنده اینگونه خدمات می‎باشند. این مهندسان مشاور تا کنون پروژه ها بسیاری از جمله مجتمع‎های تجاری، هتل‎ها، مجموعه‎های خدماتی و … را از مرحله مطالعات امکان‎‌سنجی و توجیه فنی اقتصادی شروع نموده و با ارائه طرح نهایی و جزییات اجرایی طرح را به پایان رساندند. حتی طرح‎هایی وجود دارد که کارفرما فقط نیاز به طراحی داشته ولی با پیشنهاد مهندسان مشاور هفت شهر آریا با یک شرح خدمات تکمیل شده تر نسبت به شرح خدمات طراحی ساختمان، سرمایه گذاری مجموعه خود را تضمین نموده اند.