در این مقاله سعی داریم در رابطه با هدف های مورد نظر مطالعات فرصت و مطالعات امکان سنجی که توسط مهندسان مشاور شهرسازی انجام می پذیرد، بپردازیم. همچنین تفاوت این دو را با هم عنوان کنیم، تا شما بتوانید با مفهوم این دو بهتر آشنا شوید.

هدف اصلی طرح توجیهی در مطالعه فرصت

در ابتدا به هدف اصلی مطالعه فرصت می‌پردازیم. هدف اصلی این مطالعه شناسایی بهتر فرصت های سرمایه گذاری می‌باشد. همچنین ترویج هر چه بهتر پروژه های سرمایه گذاری در یک منطقه و حوزه خاص یکی از اهداف آن است.
طرح توجیهی برای شروع هر پروژه سرمایه گذاری یک هدف مالی مد نظر دارد. و نتیجه آن به دست آمدن یک سرمایه ثابت و تضمین شده است. رسیدن به این اهداف مالی نیازمند یک سری مقدمات اولیه می باشد که این مقدمات شامل: ارزیابی شرایط و وضعیت بازار، پتانسیل سازمان، میزان کارایی اقتصادی، مشخص و واضح بودن هدف و همچنین بررسی اینکه آیا اجرای این پروژه امکان پذیر است، می باشد.
البته یک سری موضوعات و مقدمات دیگر نیز در طرح توجیهی مورد توجه قرار گرفته می شود. مثل: مطالعه در رابطه با صلاحیت داشتن پروژه و همچنین طرح کسب و کار در این زمینه. توسعه پروژه با مشورت و مشاوره گرفتن از مشاوره های خبره در این زمینه امکان پذیر است. همچنین با استفاده از مستندات، سبب آسان تر شدن سرمایه گذاری و راحت تر شدن تصمیم‌گیری در این پروژه و اجرای آن می باشد. همچنین سبب می شود یک تصویر شفاف و روشن از تمام زوایای پروژه ارائه نماید.
البته باید در طرح توجیهی در نظر داشت که، قبل از اجرای پروژه باید داده ها را جمع آوری نمود و بعد از آن اقدام به انجام هر کاری کرد.

تعریف مطالعات فرصت برای آشنایی بهتر

هدف از این مطالعات زیاد سخت و مبهم نیست. هدف اصلی طرح توجیهی این مطالعات را، می توان به شناسایی کردن فرصت های سرمایه گذاری و ترویج و پیشرفت بخشیدن به این نوع پروژه ها دانست. البته بیشترین تمرکز در یک منطقه خاص و یا ویژه می باشد.
ابزار اصلی برای طرح توجیهی را میتوان همان مطالعه فرصت دانست که با تعیین و اندازه گیری پارامترها و داده ها و اطلاعاتی که برای تبدیل شدن یک ایده و نظر به پروژه لازم است را مورد تحلیل و ارزیابی قرار می دهد.
مطالعه فرصت یک سری جنبه ها و زوایایی را مورد تحلیل قرار می دهد که در ادامه به آن می‌پردازیم. ابتدا تحلیل منابع طبیعی مشخص در یک منطقه خاص که می تواند مورد استفاده قرار گیرد. میزان تقاضا برای کالا و یا خدمات مصرفی خاص، همچنین میزان پتانسیل افزایش جمعیت و یا قدرت خرید مردم. بررسی میزان واردات و یا صادرات در یک منطقه خاص. این موارد نمونه هایی می باشد که طرح توجیهی مطالعه فرصت به تجزیه و تحلیل آن می پردازد.

مزایای مطالعه فرصت چیست؟

برای طراحی و شروع یک پروژه سرمایه گذاری طرح توجیهی مطالعه فرصت بسیار ارزشمند و ضروری می باشد. در این مرحله بسیاری از پروژه ها به دلیل نقص در کمبود منابع و یا عدم امکان توسعه متوقف شده و ادامه پیدا نمی کنند.
اگر‌ طرح توجیهی مطالعه فرصت ارائه نشود ممکن است یک‌پروژه شروع شود و بسیاری از منابع مالی و انسانی نیز برای آن صرف گردد اما در اواسط و یا پایان کار مشخص گردد که این پروژه امکان بهره برداری ندارد و پس از آن کار متوقف گردد.
پس می توان عنوان کرد که طرح توجیهی مطالعه فرصت امری ضروری برای شروع هر پروژه ای می باشد و بدون آن امکان شکست خوردن پروژه بسیار زیاد است. از نظر منطقی انجام این مطالعات سبب جلوگیری از هدر رفتن بسیاری از منابع در اختیار می شود.
مراحل مطالعات هدف
مطالعه هدف دارای یک سری زیر بخش هایی می باشد که باید به آنها اشاره کرد. در ادامه با ما همراه باشید تا این زیر بخش ها را عنوان نماییم.
معرفی کردن و شناسایی یک سری عوامل تاثیر گذار بر روی یک کسب و کار یکی از این زیر بخش ها می‌باشد.
عامل بعدی توصیف و شرح دادن صنعت مدنظر و چشم انداز آینده آن می باشد که مرحله مهمی نیز تلقی می شود‌
تحلیل رقبای اصلی یکی دیگر‌ از مراحلی می باشد که در مطالعات هدف به آن توجه می شود و می تواند آن را یک عامل مهم در تصمیم گیری نیز عنوان کرد. تعیین مشخصات بازار هدف به وسیله این نوع مطالعات انجام پذیر است. با استفاده از ابزارهایی می توان پیش بینی فروش و تحلیل مالی را نیز در مطالعات هدف مورد بررسی قرار داد.

تفاوت مطالعات امکان سنجی و مطالعات فرصت چیست

میان طرح توجیهی مطالعات فرصت و مطالعات امکان سنجی تفاوت هایی وجود دارد. مطالعه فرصت قبل از هر اقدام و تصمیم گیری در رابطه با شروع آن فرآیند و پروژه انجام‌می‌گیرد و تمام تلاشش آن است که بهترین حالت یک پروژه را در بازار سرمایه مشخص نماید.
اما مطالعات امکان سنجی یک مرحله بعد است و پس از انتخاب نوع و ویژگی و مشخصات یک پروژه صورت می‌پذیرد. این مطالعه میزان سودآوری و مزایای یک پروژه، امکان عملی شدن از نظر مالی و تکنیکی و… را مورد بررسی قرار می دهد و سبب می شود که سرمایه گذاران و یا سهامداران برای مشارکت در یک پروژه بتوانند تصمیم‌گیری نمایند.
سخن‌پایانی
در طرح توجیهی مطالعه فرصت عوامل مختلفی بر نوع آن تاثیر گذار می باشد. این عوامل شامل نوع پروژه، نوع درخواست کارفرما و خواسته او، شرایطی که مهیا و موجود می باشد، استراتژی های خود گروه انجام دهنده مطالعه و … است. اما به طور کلی تمام کلیات و این نوع مطالعات در یک چارچوب خاص قرار دارد و میتوان گفت از یک الگو خاص در تمام این مطالعات استفاده می گردد.
پس طرح توجیهی در مطالعات هدف و مطالعات امکان سنجی با هم تفاوت های زیادی دارند و زمان اجرای هر کدام نیز متفاوت است. با توجه به مطالب بالا و توضیحاتی که در رابطه با این مطالعات داده شد می توان یک دید کلی در این رابطه به دست آورد که کمک بزرگی به افراد برای تصمیم گیری هر چه بهتر می کند.